Όσα ακολουθούν αποτελούν πολιτική και βιωματική καταγραφή εμπειριών από την παρέμβαση της συνέλευσής μας σε camps μεταναστών/στριών στον ελλαδικό χώρο, στα νοτιοανατολικά σύνορα της Ευρώπης. Το ίδιο περιεχόμενο είχε θεματική ζωντανή εκπομπή στην οποία συμμετείχαμε, στο πλαίσιο των Ραδιοζωνών Ανατρεπτικής Έκφρασης, την οποία μπορείτε να ακούσετε εδώ:
https://athens.indymedia.org/post/1612805/
—
Από τη πρώτη στιγμή της δημιουργίας της συνέλευσης Solidarity With Migrants, ο πρώτος στόχος μας ήταν να δείξουμε πως ”ο πόλεμος είναι εδώ”, δίπλα μας, στο χώρο που ζούμε. Όχι απλά στη Μέση Ανατολή και στην Αφρική, ούτε μόνο στη Μόρια, γιατί την οποία ανά συγκυρία μιλούν όλοι-ες. Ο πόλεμος είναι και στα 12 camps-δομές εγκλεισμού μέσα στην Αθήνα και κοντά στην Αθήνα. Στον Ελαιώνα, στη Ριτσώνα, στη Μαλακάσα. Αν θέλουμε να είμαστε αλληλέγγυοι-ες, ας πάμε να δούμε πώς ζουν μετανάστες/στριες, να επικοινωνήσουμε μαζί τους και να αγωνιστούμε μαζί τους. Για αυτό και οι πρώτες κινητοποιήσεις που συμμετείχαμε ήταν στο camp του Ελαιώνα.
Όλο αυτό το διάστημα, πραγματοποιήσαμε με άλλες ομάδες ανοιχτές κοινές συνελεύσεις, διαδηλώσεις και άλλες δραστηριότητες, ειδικά πριν το lockdown. Τo lockdown φρέναρε αυτή τη δυναμική, και αν αποξένωσε μια φορά ντόπια άτομα μεταξύ τους, αποξένωσε πολύ περισσότερο τον εθνικό πληθυσμό από τους/τις μετανάστες/στριες.Το Κράτος αξιοποίησε την πανδημία για να εμποδίσει την επικοινωνία ντόπιων-αλληλέγγυων, να κλείσει ακόμα περισσότερο τα camps, να απορρίψει πιο πολλές αιτήσεις ασύλου (δυσχεραίνοντας τις διαδικασίες), να βάλει και πρόστιμα μέχρι 5000 ευρώ όπως μάθαμε σε μετανάστες/στριες (για σπάσιμο της καραντίνας 14 ημερών, θεωρώντας ότι όταν το καμπ έχει μπει όλο σε καραντίνα, είτε κάποιο άτομο έχει διαγνωστεί με covid-19 είτε όχι, σπάει την καραντίνα).
Μέσα στο lockdown συνεχίσαμε τις δια ζώσης συνελεύσεις μας και την προσπάθεια να παρέχουμε υλική στήριξη σε μετανάστες/στριες στην πόλη και camps (φάρμακα και ιατρικές υπηρεσίες μέσω αλληλέγγυων δικτύων, ρούχα, τρόφιμα κ.α), επιδιώξαμε τη συνέχιση της πολιτικής επικοινωνίας και υποστηρίξαμε αγώνες μεταναστών/στριών
Έχουμε επισκεφτεί δεκάδες φορές τα camps της Ριτσώνας, του Ελαιώνα, της Μαλακάσας, κάποιες φορές και τα camps του Σκαραμαγκά, του Σχιστού, της Ελευσίνας, της Κορίνθου, κάποιες φορές το κέντρο κράτησης της Αμυγδαλέζας.
Συμμετείχαμε σε κοινές συνελεύσεις ντόπιων-μεταναστριών μέσα και μπροστά στα camps, καθώς και σε κοινές διαδηλώσεις (κυρίως στη Ριτσώνα και έπειτα στον Ελαιώνα), πραγματοποιήσαμε σε όλα τα camps μαζί με την υλική υποστήριξη των ανθρώπων πολιτικές διαμαρτυρίες με κύρια αιτήματα χαρτιά, ελευθερία, υγειονομική περίθαλψη, πρόσβαση στην εκπαίδευση. Ασχοληθήκαμε μέσα στην πόλη με παροχή ειδών πρώτης ανάγκης σε συνεργασία με το Victoria Solidarity, το αυτοδιαχειριζόμενο στέκι πέρασμα και το κοινωνικό κέντρο Ζιζάνια. Στηρίξαμε μετανάστες/στριες ενάντια στα πρόστιμα και το lockdown, αναλαμβάνοντας νομική υποστήριξη. Ασχοληθούμε με κάποιες περιπτώσεις καταγγελλιών εργασιακής εκμετάλλευσης και εργοδοτικής αυθαιρεσίας σε βάρος μεταναστών/στριών που δούλεψαν στο κέντρο της Αθήνας, στη πελοπόννησο ή τη Βόρεια Ελλάδα. Συνοδεύσαμε σε νοσοκομεία μετανάστες/στριες. Οι πρόσφατοι θάνατοι μεταναστριών/ων μας θύμισαν ότι δεν υπάρχει πραγματική εμπλοκή με το ”μεταναστευτικό” χωρίς προσωπική τριβή και εμπλοκή, στην κατεύθυνση των ανθρώπινων και έπειτα των συναγωνιστικών σχέσεων. Οι πρόσφατοι θάνατοι εντός των camp μας υπενθυμίζουν τι ακριβώς σημαίνει αυτό.
Μερικές χαρακτηριστικές εμπειρίες από τα camps, κάποιες από τις οποίες έχουν δημοσιευτεί, ήταν οι εξής:
Ριτσώνα
Με το πρώτο lockdown, ξεκινήσαμε μια κουβέντα πιο camp θα επισκεφτούμε πρώτα. Τα σενάρια ήταν δύο: ο Ελαιώνας, μέσα στην Αθήνα, και η Ριτσώνα, λίγο έξω από τη Χαλκίδα και κοντά στην Αθήνα. Στον Ελαιώνα υπήρχε επαφή με εργαζόμενο σε ΜΚΟ μέσα, στη Ριτσώνα με μετανάστρια που γνωρίσαμε στην αντιρατσιστική πορεία στον Ελαιώνα. Τελικά, η δεύτερη επαφή και όχι η πρώτη ήταν η πιο καθοριστική για να επισκεφτούμε το καμπ της Ριτσώνας.
Η πρώτη επίσκεψή μας στη Ριτσώνα, για να παρέχουμε υλική υποστήριξη, συνοδεύτηκε από αντιπαράθεση μεταξύ μεταναστών/στριών, που είχε ως αποτέλεσμα μια μικρή νίκη: οι πόρτες του camps, μετά από πίεση, άνοιξαν για εμάς. Διαμορφώθηκε σχέση εμπιστοσύνης, καθώς, όπως μας είπαν κάποια άτομα, ”όταν κανείς δεν πλησίαζε το camp ως υγειονομική βόμβα”, εμείς θελήσαμε να μιλήσουμε από κοντά με μετανάστες/στριες, από τις πρώτες μέρες του πρώτου lockdown. Η σχέση αυτή εμπιστοσύνης είχε ως αποτέλεσμα να δούμε όλο το camp, να ξεναγηθούμε από χριστιανούς, μουσουλμάνους/ες στα τζαμιά και τους άλλους λατρευτικούς ή κοινόχρηστους χώρους, να καλεστούμε στο ραμαζάνι από την αραβική κοινότητα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι εκπρόσωποι του ΣΥΡΙΖΑ και άνθρωποι μέσα από το camp (όλα αυτά επί κυβέρνησης Ν.Δ) προσπάθησαν να μας αποτρέψουν από το να πάμε στο camp και να παρέχουμε βοήθεια, λέγοντας ότι θα δημιουργήσουμε πρόβλημα ανταγωνισμού μεταξύ μεταναστών/στριών. Μας πρότειναν ως μόνο τρόπο τη διαμεσολάβηση με ΜΚΟ, που αρνηθήκαμε. Η διανομή ειδών ανάγκης, ωστόσο, όσο και αν συνοδευόταν από πολιτική συζήτηση και επικοινωνία, δημιούργησε πράγματι τριβές και ανταγωνισμούς (όχι στο βαθμό που θέλει η κρατική προπαγάνδα). Η διαμάχη για το τρόπο διαμονής αποτέλεσε ζήτημα συλλογικοποίησης και πολιτικοποίησης για εμάς και τις μεταναστευτικές κοινότητες. Σταδιακά αναγνωρίστηκαν “δικαιώματα” τόσο της αφρικανικής κοινότητας (που ήταν και είναι συχνά πιο αποκλεισμένη) όσο και των γυναικών σε όλη αυτή τη διαδικασία, κόντρα στην πατριαρχική δομή εκπροσώπησης. Ωστόσο, όπως θα αναφέρουμε και στη συνέχεια, ο συνδυασμός υλικής στήριξης (άρα και προσωπικής δέσμευσης σε επιτακτικές ανάγκες, πολιτικοποίησης και συλλογικοποίησης των προβλημάτων παραμένει ακόμα γενικό όριο, πρόβλημα και ζητούμενο.
Στη Ριτσώνα συμμετείχαμε σε 4 διαδηλώσεις, τις οποίες σε ένα βαθμό συνδιοργανώσαμε με μετανάστες/στριες. Η πρώτη με σύμφωνη γνώμη των εκπροσώπων των κοινοτήτων (κουρδική, αραβόφωνη, φαρσόφωνη, αφρικανική) διαδήλωση (περίπου 200+ ατόμων) η οποία αρχικά απαγορεύτηκε από το Υπουργείο Μετανάστευσης. Η δεύτερη διαδήλωση ήταν ημι-αυθόρμητη. Μετά από δική μας πολιτική παρέμβαση με πανό και υλικά μέσα στο καμπ, έγινε πορεία κυρίως από άτομα της αφρικανικής κοινότητας και άτομα από το αφγανιστάν-οι εκπρόσωποι πήραν αποστάσεις από αυτό-η πορεία βγήκε και έξω από το camp (περίπου 8ο ατόμων). Η τρίτη διαδήλωση που συμμετείχαμε ήταν με πρωτοβουλία της αφγανικής κοινότητας και τη συμμετοχή και άλλων ατόμων, με βασικό αίτημα τα χαρτιά και την επιτάχυνση των διαδικασιών ασύλου. Πρόκειται για μια σειρά διαδηλώσεων που αντιμετωπίστηκε και με καταστολή από ΟΠΚΕ-ΜΑΤ, με κλείσιμο της εισόδου του ”ανοιχτού καμπ” και δακρυγόνα. Η τέταρτη διαδήλωση (περίπου 100-150 ατόμων) ήταν ανακοινωμένη, μετά από συνεννόηση των κοινοτήτων και με τη συμμετοχή ατόμων, την Παγκόσμια Μέρα Προσφύγων (20 Μάη) με βασικό αίτημα χαρτιά, ελευθερία, εκπαίδευση, ενάντια και στο νέο τείχος που Δ.Ο.Μ, Ελλάδα, Ε.Ε υψώνουν γύρω και από το καμπ της Ριτσώνας.
-Στη Μαλακάσα, τη δεύτερη φορά που πήγαμε, με αφορμή το πρώτο διαπιστωμένο θάνατο μετανάστη από Κόβιντ, μιλήσαμε με το ΔΟΜ, ο οποίος μας είπε ότι γνωρίζει το θάνατο, αλλά αρνήθηκε να μας δώσει άλλα στοιχεία. Από τη δεύτερη φορά αρχίσαμε να παραδίδουμε είδη ανάγκης και να μοιράζουμε πολιτικά κείμενα. Άλλες φορές είχαμε φαρσόφωνους μετανάστες συντρόφους μαζί, και τελικά έναν, και επίσης δώσαμε είδη ανάγκης και πολιτικά κείμενα. Αρχικά, όπως και στη Ριτσώνα, η πύλη ήταν για μας θεόκλειστη. Με την πίεση των ειδών ανάγκης, καταφέραμε σταδιακά να έχουμε μια μικρή πρόσβαση. Αρκετές φορές παραδώσαμε φάρμακα και ρούχα στη Μαλακάσα, διαδικασία που είχε μεγάλες δυσκολίες. Οι ανάγκες ήταν αμέτρητες, τα υλικά μας μέσα πολύ λίγα. Διαμορφώθηκε και σε αυτό το καμπ μια σχέση εμπιστοσύνης με αρκετά άτομα. Πραγματοποιήσαμε δύο φορές και ολιγάριθμες πολιτικές διαμαρτυρίες με πανό και μικροφωνική. Τέλος, επισκεφτήκαμε τη Μαλακάσα την εποχή που είχε αποκλειστεί από χιόνια. Διαπιστώσαμε ότι ακόμα και όταν οι δρόμοι είχαν ανοίξει, οι υπηρεσίες και οργανισμοί ”πρόνοιας” έλειπαν, έχοντας εγκαταλείψει χιλιάδες μετανάστες/στριες αβοήθητους/ες, χωρίς νερό και ρεύμα.
-Στην Κόρινθο, πέρα από πολύ μικρή υλική στήριξη και πολιτικά κείμενα συμμετείχαμε με ντόπιες συλλογικότητες (odo, mano aperta) στην ανακοινωμένη διαδήλωση έξω από το κλειστό κέντρο κράτησης με αφορμή την αυτοκτονία μετανάστη στο camp.
-Σκαραμαγκά και Σχιστό έγιναν προσαγωγές σε πλησίον αστυνομικό τμήμα μόνο και μόνο για το απλό μοίρασμα κειμένων απέξω. Τα συντρόφια αφέθηκαν ελεύθερα.
-Μέλος μας επισκέφτηκε επιπλέον τα Σφαγεία στη Ρόδο, για διανομή ειδών πρώτης ανάγκης, λίγους μήνες πριν την εκκένωση από την αστυνομία.
Κάποιες σκέψεις πάνω σε εμπειρίες και ερωτήματα προς το αντιρατσιστικό κίνημα
Γενικά Προβλήματα:
Σε όλα τα camp έχουμε συναντήσει ανάλογα προβλήματα, τα οποία πάντα έχουν ιδιαίτερες, μοναδικές αποχρώσεις. Το πρόβλημα της προσβασιμότητας μέσα στο camp και στην περίμετρό του, το πρόβλημα της γλώσσας, το πρόβλημα της διαμεσολάβησης ημών με τις μεταναστευτικές κοινότητες και τη διοίκηση, το πρόβλημα των άμεσων, πολλών και επιτακτικών υλικών αναγκών, το πρόβλημα του συνδυασμού υλικής υποστήριξης και πολιτικής επικοινωνίας.
Γενικές Ανάγκες:
Οι κοινές ανάγκες μεταναστών/στριών είναι. Ελευθερία (λόγω νομικού στάτους και της συνθήκης διαχείρισης του Covid-19), χαρτιά, διάφορα αιτήματα που αφορούν στάδια της διαδικασίας ασύλου, η περικοπή του cash, η εργασία και δικαιώματα για όσα άτομα δεν έχουν cash, η πρόσβαση στην ιατρικοφαρμακευτική περίθαλψη, η πρόσβαση στην εκπαίδευση και ειδικά τα σχολεία, οι συνθήκες στέγασης στα camps, και η αστεγία στις πόλεις, η αστυνομική καταστολή, ο γεωγραφικός περιορισμός και η απομόνωση από τα αστικά κέντρα.
Υλική υποστήριξη και Εμπιστοσύνη
Η υλική υποστήριξη των μεταναστών/στριών στη πλειοψηφία των περιπτώσεων αποτελεί αναγκαία συνθήκη για τη δημιουργία σχέσεων εμπιστοσύνης ντόπιων-μεταναστριών, αν συνδυαστεί με το ότι δεν είμαστε ΜΚΟ, δεν έχουμε οικονομικό όφελος από όλο αυτό κλπ. Με την επαναληπτική επίσκεψη σε καμπς, μετανάστες/στριες πείθονται περισσότερο ότι η συλλογική μας βούληση δεν είναι να τους δώσουμε ψευδείς πληροφορίες, να διαμεσολαβήσουμε με το Κράτος κ.ο.κ.
Επίσης, η υλική υποστήριξη αποτελεί σημαντικό μέσο διεκδίκησης κοινωνικής ορατότητας και νομιμοποίησης, όταν συνδυάζεται με τον πολιτικό αγώνα.
Ωστόσο, συναντήσαμε πολλά προβλήματα σε αυτή τη διαδικασία. Αμέτρητες υλικές ανάγκες, λίγα δικά μας μέσα, ενώ συχνά δεν είχαμε την απαιτούμενη οργάνωση.
Σημεία πολιτικής σύγκλισης και αντιπαράθεσης
Εντός των μεταναστευτικών κοινοτήτων, υπάρχουν όχι μόνο άμεσες ανάγκες, αλλά διαφορετικές αξίες και πολιτικές απόψεις. Όπως συμβαίνει και με τον ντόπιο πληθυσμό, μπορούμε να επικοινωνήσουμε πολιτικά πιο εύκολα με τα πολιτικοποιημένα κομμάτια. Καθοριστικό ρόλο στην επικοινωνία μας με μεταναστευτικές κοινότητες συχνά παίζουν πολιτικοποιημένες γυναίκες-φεμινίστριες, νεολαία που είναι εξοικειωμένη με τα σύγχρονα τεχνολογικά μέσα και πηγαίνει σχολείο, πολιτικοποιημένοι άντρες κ.ο.κ.
Το ζήτημα της πατριαρχίας, ως τριπλή καταπίεση γυναικών, παιδιών, μη κανονικών, αποτελεί πολύ συχνά σημείο έντονης διαμάχης και πολιτικοποίησης. Επίσης το ζήτημα των εθνοτικών-πολιτισμικών διαφορών διαιρεί ανάμεσα σε πιο συντηρητικές-απομονωτικές και πιο διεθνιστικές αντιλήψεις. Το ταξικό ζήτημα διαπερνά εσωτερικά τις μεταναστευτικές κοινότητες και τις διαιρεί ανάμεσα σε πιο πλούσια και πιο φτωχά άτομα, με τα πρώτα να παίζουν συχνά ρόλο άτυπων εκπροσώπων, διαμεσολαβητών για διάφορες εξυπηρετήσεις κλπ. Η εσωτερική ταξική διαστρωμάτωση, σε συνδυασμό με τις διαφορετικές νομικές ταχύτητες (διαφορετικά νομικά status), δημιουργεί επίσης προστριβές και ομαδοποιήσεις.
Υπάρχει και μια σχέση αμφίδρομης πολιτικοποίησης ντόπιων-μεταναστριών. Σε αρκετές περιπτώσεις επισκέψεων σε camps, η δική μας θέληση για παροχή ειδών ανάγκης και πολιτική επικοινωνία με μεταναστευτικές κοινότητες, έχει προτρέψει τις κοινότητες μεταξύ τους να παραμερίσουν κάποιες διαφορές και να συνομιλήσουν μεταξύ τους και μαζί μας με πιο ισότιμους όρους. Επίσης, η δική μας παρουσία κάποιες φορές αποτέλεσε ένα επιπλέον μέσο ώστε διάφορα υποτιμημένα κομμάτια, πχ μεταναστών/στριών από την Αφρική, γυναικών και παιδιών εντός των κοινοτήτων τους κλπ να διεκδικήσουν καλύτερες θέσεις εκπροσώπησης στο εσωτερικό των μεταναστευτικών κοινοτήτων και προς τον «έξω», ντόπιο κόσμο.
Το ζήτημα της εκπροσώπησης
Μόνο στη Ριτσώνα συναντήσαμε ένα πρωτόλειο σύστημα εκπροσώπησης της κάθε κοινότητας. Ωστόσο, και σε αυτό το camp το σύστημα εκπροσώπησης εξελίχθηκε με την επανάληψη των επισκέψεών μας εκεί. Για να παραδίδουμε είδη πρώτης ανάγκης και για να καταγράφουμε αιτήματα, ανάγκες και επιθυμίες των μεταναστών/στριών, έπρεπε οι κοινότητες να έχουν εσωτερικές διαδικασίες εκπροσώπησης, συναπόφασης, κοινά κριτήρια καταγραφής και προτεραιοποίησης των αναγκών των πιο ευάλωτων κλπ. Συχνά τις εργασίες αυτές αναλαμβάνουν είτε εθελοντικές ομάδες μεταναστών/στριών, είτε πάγιες, πατριαρχικού τύπου, ιεραρχίες μεταξύ των οικογενειών μιας κοινότητας, είτε πρωτοβουλιακά κάποια άτομα που διεκδικούν μια θέση στο υπό διαμόρφωση σύστημα εκπροσώπησης της κοινότητάς τους και μεταξύ των κοινοτήτων. Στη Ριτσώνα, η κουρδική κοινότητα βρισκόταν σε θέση υπεροχής, και είχε ως εκπρόσωπο έναν γενικό εκπρόσωπο του camp, η αραβόφωνη κοινότητα είχε εσωτερικές διαιρέσεις και μία βασικά οικογένεια-εκπρόσωπο, ανάλογη κατάσταση ίσχυε και με τη φαρσόφωνη κοινότητα, ενώ η αφρικανική κοινότητα υποτιμώνταν συστηματικά από τις άλλες κοινότητες. Γενικά οι εκπρόσωποι πάντα παίζουν, αντιφατικά, και προωθητικό και περιοριστικό ρόλο. Από τη μία οργανώνουν τη συζήτηση με συλλογικούς όρους, μειώνοντας διακοινοτικές και άλλες προστριβές, από την άλλη περιορίζουν αγωνιστικές επιθυμίες των πολλών.
Σε άλλα camps έχει παρατηρηθεί μια κατάσταση περισσότερο ατομικών και οικογενειακών στρατηγικών, και απουσία εκπροσώπησης των κοινοτήτων.
«Κοινοί αγώνες ντόπιων-μεταναστριών»
Το πρόταγμα «κοινοί αγώνες ντόπιων-μεταναστριών» συναντά όρια στη διαφορετική θέση και τα διαφορετικά προνόμια που έχουν οι πολίτες, εν προκειμένω της Ελλάδας, έναντι των μεταναστών/στριών. Κατά κανόνα στεκόμαστε απλά αλληλέγγυοι/ες σε αγώνες των μεταναστών/στριών, έχοντας υποστηρικτικό ρόλο. Είναι σπάνια μια πολιτική διαμόρφωση αιτημάτων και διεκδικήσεων που να τείνει σε μια πραγματική ισοτιμία, δείχνοντας τη δυνατότητα μιας υπέρβασης της πραγματικής υλικής και νομικοπολιτικής ανισοτιμίας την οποία αντιμετωπίζουμε.
Κοινωνική και Πολιτική Απομόνωση των αγώνων
Υπάρχει απομόνωση των αγώνων των μεταναστών/στριών και των αλληλέγγυων από άλλους κοινωνικούς αγώνες. Το ντόπιο κίνημα σε γενικές γραμμές δεν έχει εικόνα και δεν επιδιώκει να έχει εικόνα της ζωής των μεταναστριών. Η ατομική γνώση πολλών για αυτά τα ζητήματα δεν γίνεται συλλογική δράση και προσπάθεια. Υπάρχει μια ιδεολογική αναπαράσταση των μεταναστών/στριών, ενάντια στον εθνικό κορμό, που δεν επικοινωνεί ουσιαστικά μαζί τους, δεν έχει τριβή με τα προβλήματά τους κλπ. Είναι χαρακτηριστικό ότι το κίνημα στην Αθήνα, ακόμα και το αντιρατσιστικό κίνημα, δεν επισκεπτόταν σχεδόν ποτέ καμπς που βρίσκονται σε απόσταση μιας ώρας από την Αθήνα.
Στα ζητήματα Στέγασης, Υγείας, Εργασίας, Φεμινιστικών αγώνων και Εκπαίδευσης μπορούμε να κάνουμε πολλά περισσότερα βήματα στην οικοδόμηση μιας κοινής αγωνιστικής συνύπαρξης.
Στέγαση: είναι σημαντικό το ζήτημα της αποτίμησης των καταλήψεων στέγης για μετανάστες/στριες, το ζήτημα της εναντίωσης στις εξώσεις (από τη πρωτοβουλία ενάντια στις εξώσεις που καλούσε το ΣΒΕΜΚΟ μέχρι τη πολύ μικρή δράση της δικής μας συνέλευσης), το ζήτημα αγωνιστικής διεκδίκησης να ανοίξουν σπίτια και ξενοδοχεία από το πλεονάζον στεγαστικό απόθεμα του ελληνικού κράτους και της Ε.Ε. Και όλα αυτά στην κατεύθυνση σύνδεσης με το στεγαστικό των ντόπιων. Μια τέτοια μικρή προσπάθεια ήταν η κοινή μας πορεία με τη συνέλευση για τα ενοίκια και η μαζική, πολύγλωσση επικοινωνία, κατά τη διάρκεια της πορείας, με μεταναστευτικό κόσμο στη Βικτώρια, τον Άγιο Παντελεήμονα, την Κυψέλη κ.α. Επίσης δημιουργήθηκε ένας συντονισμός ενάντια σε εξώσεις αναγνωρισμένων προσφύγων από άλλες συλλογικότητες (Coordination against Evictions), ενώ μπλοκαρίστηκαν 6 εξώσεις μεταναστών/στριών από ΜΚΟ που βρίσκονταν σε εξέλιξη.
Υγεία:
Προσπαθήσαμε, πέρα από την παροχή συνταγογραφημένων φαρμάκων, να δημιουργήσουμε ένα δίκτυο υγειονομικής αλληλεγγύης για την εξυπηρέτηση μεταναστών/τριών. Η σχετική ομάδα εργασίας μας δημιούργησε αυτό το δίκτυο και μετά από κάποιες μήνες η προσπάθεια ατόνησε υπό το βάρος της δέσμευσης που χρειαζόταν κάτι τέτοιο. Παραμένει ωστόσο ένα δίκτυο αλληλεγγύης που εξυπηρέτησε και εξυπηρετεί σε μικρό βαθμό ιατρικές ανάγκες μεταναστών/στριών. Συμμετείχαμε για την κοινωνικοποίηση του ζητήματος στην καμπάνια ”Υγεία χωρίς Αποκλεισμούς”.
Εργασία: έχουμε ασχοληθεί λιγότερο ή περισσότερο με τρεις περιπτώσεις σύγκρουσης των μεταναστών/στριών με τα αφεντικά τους. Δεν έχουμε καταφέρει να συνδέσουμε συνολικά τη δράση μας το ζήτημα της ταξικής εκμετάλλευσης μεταναστών/στριών και ντόπιων (κάμποι Θεσσαλίας, Β.Ελλάδα Πελοπόννησος, Αθήνα, νησιά, κ.α).
Αγώνες ενάντια στην πατριαρχία: Στο camp της Ριτσώνας αυτοοργανώθηκε ομάδα μεταναστριών, συγκρουόμενη με την πατριαρχική δομή εκπροσώπησης και αγωνιζόμενη για τις ανάγκες και τις επιθυμίες των γυναικών του camp. Με πανό που μας έδωσε αυτή η ομάδα συμμετείχαμε στη φεμινιστική διαδήλωση της 8ης Μάρτη. Διατηρούμε ομάδα εργασίας (fem soli) και κοινοποιήσαμε τη σχετική εμπειρία μας στη ραδιοφωνική εκπομπή ραπ σκάνδαλο. Θεωρούμε πως η σύνδεση μεταναστευτικών-φεμινιστικών αγώνων είναι πολύ σημαντική για το πολυεθνικό κίνημα που θέλουμε να χτίσουμε, αλλά και για τις εσωτερικές σχέσεις της συνέλευσής μας.
Εκπαίδευση: δεν έχουμε φτιάξει τις συνδέσεις ντόπιων-μεταναστριών που είναι εφικτές, στο ζήτημα της εκπαίδευσης, μέσα και έξω από τα σχολεία, μέσα στα camps στις αυτοοργανωμένες προσπάθειες, κ.α. Μέσα στην πανδημία, για χιλιάδες παιδιά μεταναστών/στριών η πρόσβαση στην εκπαίδευση ουσιαστικά καταργήθηκε με την επιβολή της αναγκαστικής στη πράξη τηλεκπαίδευσης, που εντείνει τους ρατσιστικούς και ταξικούς αποκλεισμούς. Συμμετείχαμε σε φοιτητική διαδήλωση με πανό για την εκπαίδευση των μεταναστών/στριών, και συνδεόμαστε με κάποιους εκπαιδευτικούς που αγωνίζονται για το δικαίωμα πρόσβασης μεταναστών/στριών σε σχολεία, και με προσπάθειες μεταναστών/στριών για την εκπαίδευση. Η εκπαίδευση είναι βασική επιθυμία μεταναστών/στριών.
Τέλος, το ζήτημα της αστυνομικής καταστολής μπορεί να θεωρηθεί επίσης σημαντικό πεδίο, από τα pushbacks στα σύνορα μέχρι την επιβολή του lockdown στα καμπς και τις πόλεις, ενάντια κυρίως σε μετανάστες/στριες αλλά και σε ντόπιους/ες. Αναδύεται μια αντικατασταλτική κοινότητα αγώνων ως δυνατότητα απέναντι σε ελληνικό κράτος και Ε.Ε. Για το λόγο αυτό συμμετείχαμε σε συνέλευση ενάντια στα πρόστιμα και το lockdown και συνδιοργανώσαμε κοινές αντιλοκνταουν δραστηριότητες σπάζοντας απαγορεύσεις κυκλοφορίας, κυρίως στην πλατεία πρωτομαγιάς και στα camps κατά τη διάρκεια του lockdown
Ανατροφοδότηση προσωπικού-πολιτικού, ιδιωτικού-δημοσίο
Έχουμε κάνει διαφόρων ειδών συνδυασμούς προσωπικού-πολιτικού, ιδιωτικής και δημόσιας δράσεις. Όπως αναφέρθηκε, είναι αναγκαίο όποιο άτομο θέλει να συνδεθεί με μετανάστες/στριες να ενδιαφέρεται για τα προσωπικά τους προβλήματα και ανάγκες, που συχνά είναι επιτακτικά/ες. Από την άλλη μεριά, η έλλειψη πόρων και ο αυτοργανωμένος χαρακτήρας της συνέλευσής μας βάζει όρια στο πόσο μπορούμε να βοηθήσουμε. Είναι αναγκαία μια σύνδεση προσωπικών αναγκών και πολιτικής-συλλογικής δράσης που δεν έχουμε πετύχει ακόμα και μας έχει δυσκολεύσει ιδιαίτερα ως συνέλευση. Όσον αφορά τη σχέση ιδιωτικού-δημόσιου, κάποιες φορές μετανάστες/στριες δεν επιδιώκουν τη δημοσιοποίηση, ως έκθεσή τους, συνήθως όμως όσον αφορά τις διαδηλώσεις την επιδιώκουν ως ενισχυτική της ορατότητας και των αιτημάτων τους. Η δημοσιοποίηση βοηθά και την ανατροφοδότηση των δράσεων και της επικοινωνίας μεταξύ των camps και μεταξύ camp-πόλεων.
Καταληκτικά σχόλια
Η επιδείνωση της ζωής των μεταναστών δεν περιορίζεται στους ανθρώπους που βρίσκονται σε στρατόπεδα. Χιλιάδες μετανάστες στα νησιά και την ηπειρωτική χώρα βρίσκουν κλειστές τις πόρτες των νοσοκομείων. Ο αποκλεισμός τους από την ιατρική περίθαλψη είναι μια άλλη όψη της αντι-μεταναστευτικής πολιτικής του ελληνικού κράτους. Ο συνεχής πόλεμος εναντίον των μεταναστών/στριών τους καθιστά ευάλωτους και δημιουργεί μια απειλητική κατάσταση για την υγεία τους, καθώς τα χρόνια προβλήματα υγείας παραμένουν χωρίς επίβλεψη, ενώ τα άτομα χωρίς Αριθμό Κοινωνικής Ασφάλισης (ΑΜΚΑ) αποκλείονται οριστικά από τη δυνατότητα συνταγογράφησης των απαραίτητων φαρμάκων, ενώ ασθενείς με προβλήματα που απαιτούν χειρουργική επέμβαση δεν έχουν πρόσβαση σε ιατρική περίθαλψη και ως εκ τούτου η κατάστασή τους επιδεινώνεται και γίνεται χρόνιο πρόβλημα. Το πεδίο αυτού του αποκλεισμού επεκτάθηκε από την κρατική διαχείριση της πανδημίας, εντείνοντας το καθεστώς στρατιωτικής-αστυνομικής διαχείρισης, ειδικά για εκείνους που ζουν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Ωστόσο, οι μετανάστες/στριες αντιστέκονται και συνεχίζουν να πολεμούν. Το ελληνικό κράτος και η ΕΕ δεν μπορούν να αποτρέψουν όλους τους ανθρώπους που θα ήλπιζαν από το να περάσουν τα σύνορα. Όπως είναι εμφανές από τις κινητοποιήσεις μεταναστών στον Ελαιώνα, τη Ριτσώνα, τον Σκαραμαγκά και την Υπηρεσία Ασύλου στην Κατεχάκη, οι αγώνες δεν σταμάτησαν στην πανδημία. Για παράδειγμα, οι μετανάστες αρνήθηκαν τα τρόφιμα που διανέμονται από τον στρατό στη Μόρια-2, αντιστάθηκαν στις περισσότερες από 10.000 εξώσεις του ΔΟΜ, άλλων ΜΚΟ και του Ελληνικού Δημοσίου. Αντιστάθηκαν στον πόλεμο που διεξήχθη εναντίον τους με κάθε τρόπο. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως ο αγώνας των ντελιβεράδων της Ντόμινο, ντόπιοι και μετανάστες πολέμησαν μαζί.
Ελευθερία κινήσεων και υγειονομική περίθαλψη για ντόπιους και μετανάστες
Κλείστε τα στρατόπεδα συγκέντρωσης
Στέγαση στον αστικό ιστό για όλους
Ίση απασχόληση, εκπαίδευση, κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματα
Experiences from the camps
Since the early days of Solidarity With Migrants assembly, our first goal was to illustrate that “war is here”, just next to us, in the places where we live. Not just in the Middle East and Africa, nor just in Moria, about which everyone has had something to say depending the circumstance. The war exists in all 12 camps- confinement structures in Athens and near Athens. In Eleonas, in Ritsona, in Malakasa. This means that if we aspire to be in solidarity, we need to be aware of how migrants live, we need to communicate with them and fight with them right here. This is why the first mobilizations we participated in were in the camp of Eleonas.
All this time, and especially before the lockdown, we have been organizing open assemblies with other groups, as well as demonstrations and other activities. The lockdown curbed this mobilization. If the lockdown alienated locals, it certainly created even more distance between the national population and migrants. The State used the pandemic to prevent communication between migrants and locals in solidarity, to make camps even more secluded, to reject more asylum applications (by complicating procedures), to impose fines of up to 5000 euros as migrants told us (When a camp is under quarantine, regardless of whether a person has been diagnosed with covid-19 or not, they are considered to break the 14-day quarantine if they leave the camp).
During the lockdown we continued face-to-face assemblies and maintained our goal to provide material support to migrants both in the city and in camps (medicines and medical services through solidarity networks, clothes, food, etc.). We sought to keep up with the political communication we had already initiated and we supported migrant struggles. We have visited the camps of Ritsona, Eleonas, Malakassa dozens of times. We have also made several visits to the camps of Skaramagas, Schisto, Elefsina, Corinth and the detention center of Amygdaleza.
We participated in joint assemblies of locals and migrants both inside the camps and at the gate, as well as in joint demonstrations (mainly in Ritsona but also in Eleonas). Besides the material support to people in camps, we held political protests along with migrants, having as main demands the provision of legalizing papers, freedom, health care, and access to education. In the cities, we were active in the provision of basic necessities in collaboration with Victoria Solidarity, the self-organised social space Perasma and Zizania social center. We supported migrants to challenge fines and lockdown by providing access to legal aid. We got involved in some cases of labour exploitation and employer arbitrariness towards migrants who worked in the center of Athens, in the Peloponnese or in Northern Greece. We accompanied migrants to hospitals. The recent deaths of migrants have reminded us that there is no real involvement with the “migrant issue” without personal involvement and day-to-day coexistance with migrants, having as a main stake the creation of interpersonal but also comradely relationships. The recent deaths in the camps highlight how important this is.
Some indicative experiences we gained in camps, that have been publicized in part, are the following:
Ritsona
As soon as the first lockdown was imposed, we initiated discussions about which camp we should visit first. There were two scenarios: Eleonas, inside Athens, and Ritsona, just outside the town of Chalkida and near Athens. In the case of Eleonas, we had contact with an NGO worker and, in Ritsona, with a migrant woman we met during an anti-racist demonstration in Eleonas. Eventuall we decided to visit the camp of Ritsona as the second contact had more weight than the first for us.
Our first visit to Ritsona, aimed to provide material support, was accompanied by a dispute between migrants, which resulted in a small victory: after we exercised political pressure, the doors opened for us. A relationship of trust was formed. As some people told us, “when no one approached the camp because it was considered a health bomb”, we wanted to talk face to face with them, starting with the first lockdown. This relationship of trust resulted in us having the opportunity to see the whole camp. We were shown around by Christians and Muslims who took us in the mosques and other places of worship or common-used spaces. We were also invited to Ramadan by the Arab community.
It is noteworthy that representatives of SYRIZA and people from the camp (all this during the New Democracy government) tried to prevent us from visiting the camp and providing assistance, saying that we would instigate competition between migrants. Instead, they suggested to access the camp with the mediation of NGOs, which was presented as the only viable option. We refused to go this path. The distribution of necessities, however, as much as it was accompanied by political discussion and communication, indeed created frictions and competitions (not to the extent that the state propaganda portrays). The dispute over the way of distributing goods has led to processes of collective discussion, decision-making and politicisation both for us and migrant communities. More and more, the “rights” of the African community (which has been customarily excluded) have been recognized. The “rights” of women have also become more acknowledged through this process partially subverting the patriarchal structure of representation. However, as we will discuss later, the combined difficulties of material support (and therefore personal commitment to urgent needs), politicization and collective decision on problems of distribution still remain a general limit, problem and stake.
In Ritsona, we participated in 4 demonstrations, which to a certain extent we co-organized with migrants; the first demonstration (approximately 200+ people) was agreed with the representatives of the communities (Kurdish, Arabic, Farsi-speaking, African) and was initially banned by the Ministry of Migration. The second demonstration was semi-spontaneous. Following our political intervention with banners and material inside the camp, a march took place mainly by people from the African community and people from Afghanistan. The representatives of communities distanced themselves from this action, which saw people exiting the camp and marching together (about 80 people). The third demonstration we participated in was organized by the initiative of the Afghan community but other individuals participated too. The main demands were the provision of legalizing documents and the acceleration of asylum procedures. This series of demonstrations were met with repression by riot police and the OPKE police unit, that closed the entrance of the “open camp” and threw tear gas. The fourth demonstration (approximately 100-150 people) took place on the World Refugee Day (May 20) and was publicly announced. It was the outcome of communication between the communities and the participation of other individuals. Principal demands were papers, freedom, education, as well as opposition to the new wall that IOM, Greece, the EU put up around Ritsona camp.
The second time we went to Malakassa camp, on the occasion of the first confirmed death of a migrant from Covid, we spoke with IOM, that informed us that they had knowledge of the death, but refused to give us other information. From the second time we started delivering necessities and distributing political texts. In some of our visits we were accompanied by farsi-speaking migrant comrades and eventually by one comrade. We continued providing necessities and distributing political texts. Initially, as in Ritsona, the gate was sealed for us. Using as pressure point the provision of necessities, we gradually managed to gain some access. We delivered medicines and clothes to Malakassa several times, an activity that encountered many difficulties. The needs were innumerable, while our material means very limited. A relationship of trust was formed with several people in the camp. We organised a small political protest with banners and open-mic in two occasions. Finally, we visited Malakassa when it was blocked by snow. We found that even when the roads were open, “welfare” services and organizations were lacking, leaving thousands of migrants helpless, without water and electricity.
In Corinth, in addition to very little material support and political texts we distributed, we participated in the publicly announced demonstration outside the closed detention center on the occasion of the suicide of a migrant in the camp along withlocal collectives (odo, mano aperta).
-In Skaramagas and Schisto camps, comrades were taken in to a nearby police station simply because they distributed texts outside the camp. The comrades were released.
-A member of our collective has also visited the Slaughterhouses in Rhodes, for distribution of basic necessities, a few months before the evacuation by the police.
Reflections on experiences from camps and open questions to the antiracist movement
General Problems: In all the camps we have encountered similar problems, even though each case has special, unique nuances. Access within the camp and around the camp, the language barrier, the mediation with the migrant communities and the administration, the immediate, many and urgent material needs, the combination of material support and political communication remain persistent issues.
General Needs: The common needs of migrants relate to freedom (due to their legal status and the management of Covid-19 by the state), legalizing documents, various requests concerning stages of the asylum procedure, cash cuts, employment and rights for those without cash, access to medical care, access to education and especially schools, housing conditions in camps, and homelessness in cities, police repression, geographical restriction and isolation from urban centers.
Material Support and Trust: The material support towards migrants is in most cases a necessary condition for building a relationship of trust between locals and migrants, combined with the fact that we are not an NGO, we do not have a financial benefit from our involvement, etc. Through repeated visits to camps, migrants have been convinced that our collective will is not to give them false information, to mediate with the State and so on. Also, material support is an important means of claiming social visibility and legitimacy, when combined with political struggles. However, we have encountered many problems in this process. Countless material needs, very few material means, while often we did not have the required organization.
Points of political convergence and controversy
Within migrant communities, there are not only immediate needs, but different valuesand political views. As with the local population, communicating in political terms is easier with politicized migrants. A decisive role in our communication with migrant communities is played by politicized women-feminists, but also youth that is familiar with modern technological means and go to school, politicized men and so on.
The issue of patriarchy, as a triple oppression of women, children and non-conforming individuals is very often a point of intense controversy and politicization. Also, the issue of ethnic-cultural differences divides communities into more conservative-isolationist groupings and more internationalist ones. The class division permeates migrant communities internally and divides them between richer and poorer individuals, with the former often playing the role of informal representatives, mediators for accessing various services, etc. Internal class stratification, combined with different legal speeds (different legal status), also creates frictions and groupings.
There is also a two-way relationship between locals and migrants. In several occasions that we visited camps, our desire to provide necessities and foster political communication with migrant communities has prompted communities to put aside some differences and discuss with each other and us on more equal terms. Also, our presence has sometimes been an additional catalyst for various devalued parts of communities, eg African migrants, women and children, etc. to claim a better position of representation within the migrant communities and towards the “outside”, local world.
The issue of representation
Only in Ritsona did we meet a rudimentary system of representation of each community. Even in this case though, the representation system evolved during and because of our repeated visits there. In order to deliver basic necessities and to record the requests, needs and desires of migrants / communities, the communities had to mobilize internal procedures of representation, co-decision, they had to invent common criteria for recording and prioritizing the needs of the most vulnerable, etc. These tasks are undertaken either voluntarily by groups of migrants, or through fixed, patriarchal hierarchies involving families of a community, or by the initiative of some individuals claiming a place in the emerging system of representation of their community and between communities. In Ritsona, the Kurdish community was in a dominant position, and was represented by a general delegate of the camp, the Arab community had internal divisions and a central family that represented the community. We saw a similar situation with the Persian community, while the African community was systematically devalued by the other communities. In general, representatives always play contradictory, both advancing and restrictive roles. On the one hand, they organize the discussion in collective terms, reducing inter-communal and other kind of frictions, on the other hand, they limit the militant desires of many. In other camps, we have witnessed the prevalence of individual and family strategies, and a lack of community representation.
“Common struggles of migrants and locals”?
The call for “common struggles of locals-migrants”hits against the limit of different social positioning and different privileges that the citizens, in this case of Greece, have in relation to migrants. As a rule, we can merely stand in solidarity with the struggles of migrants, in a supporting role. It is a rare case to have a collective political formulation of demands and claims between local and migrants that tends to proper equality, pointing towards the possibility of overcoming the real material and legal-political inequality we are living in.
Social and Political Isolation of struggles
We observe a significant distance between the struggles of migrants and people in solidarity on the one hand and other social struggles on the other. The local movement in general has no image and does not seek to have an image of the life of migrants. The individual knowledge of many on these issues does not transform into collective action and effort. There is an ideological representation of migrants, against the national body, but there is not real communication and involvement with migrants’ problems, etc. It is indicative that the movement in Athens, even the anti-racist movement, has almost never visited camps that are located one hour from Athens.
On the issues of Housing, Health, Labor, Feminist struggles and Education we can take many more steps in building a common radical coexistence.
Housing:
Among the many important issues revolving around housing are: the legacy of housing squats for migrants, the opposition to evictions (starting from the initiative against evictions called by Base Union of NGO workers (SVEMKO) to the very limited action of our assembly), the radical claims to open houses and hotels drawing from the surplus housing stock of the Greek state and the EU. Our direction is connecting these matters with the housing issues of the locals. A small example of such an effort was our joint demonstration with the assembly for the rents, as well as the extensive, multilingual communication with migrants in Victoria, Agios Panteleimonas, Kypseli etc during the demonstration. In addition, a coordination against evictions of recognized refugees was set up by other collectives (Coordination against Evictions), while 6 evictions from NGO housing have been blocked.
Healthcare:
We tried, in addition to providing prescription medication, to create a healthcare solidarity network to support migrants. Our relevant working group set up this network and after a few months the effort faded under the weight of the commitment needed to maintain it. However, it remains a solidarity network that has served and still serves to a limited extent the medical needs of migrants. We participated in the publicization of the issue through the campaign “Health without Exclusions”.
Employment:
we have been involved more or less in three cases of migrants taking a stand against their bosses. We have not been able to connect our action as a whole with the issue of class exploitation of migrants and locals (plains of Thessaly, Northern Greece, Peloponnese, Athens, islands, etc.).
Struggles against patriarchy:
In the camp of Ritsona, a self-organised group of migrant women was set up, fighting against the patriarchal structure of representation and making claims around the needs and desires of the women of the camp. The group provided us with a banner that we used in the feminist demonstration on March 8. We have a relevant working group (fem soli) which shared its experience on the radio show ‘Rap scandal’. We believe that the connection between migrant and feminist struggles is very important for the multinational movement we want to build, but also for the internal relations of our assembly.
Education:
we have not yet forged the connections between locals and migrants that we think are possible around the issue of education, whether it is inside and outside the schools, inside the camps or in self-organized efforts, etc. Within the pandemic, access to education was virtually abolished for thousand migrant children with the imposition of compulsory e-learning, which intensifies racist and class exclusions. We have participated in a student demonstration with a banner pushing for the education of migrants, and we have connections with some teachers who are fighting for the right of migrants to access schools. We are also connected with efforts of migrants for education. Education remains one of the main desiires of migrants.
Finally, the issue of police repression can also be considered an important matter, given the pushbacks at the border, the imposition of lockdowns in camps and cities, mainly against migrants but also locals. The potential of an anti-repression community against the Greek state and the EU is emerging. For this reason, we participated in an assembly against fines and lockdown and co-organized joint anti-lockdown activities breaking curfews, mainly in May Day Square and in the camps during the lockdown.
Feedback between personal and political, public and private spheres
We have attempted various combinations of personal-political, private and public actions. As mentioned, anyone who desires to connect with migrants need to be interested in their personal problems and needs, which are often pressing. On the other hand, the lack of resources and the self-organized nature of our assembly puts limits on how much we can help. A connection of personal needs and political-collective action is necessary. We have not yet achieved this and in fact it has been particularly challenging for us as an assembly. Regarding the private-public relationship, we have to note that sometimes migrants avoid publicity in fear of exposure, but also, they commonly seek publicity regarding demonstrations to reinforce the visibility of their demands. Publicization also helps the communication between camps and between camps and cities.
Closing remarks
The deterioration of the migrant lives is not limited to people confined in camps. Thousands of migrants on the islands and mainland find hospital doors shut. Their virtual exclusion from medical care is another facet of the anti-immigration policy of the Greek state. The constant war against migrants renders them vulnerable and creates a threatening situation for their health as chronic health problems remain unattended, while people without Social Insurance Number (AMKA) are permanently excluded from the possibility of having their necessary medication prescribed, while patients with problems that require surgery do not have access to medical care and as a result their conditions deteriorates and becomes chronic. The scope of this exclusion was extended by the state management of the pandemic, intensifying the regime of military-police management, especially for those living in the concentration camps.
Still, migrants resist and continue to fight. The Greek State and the EU cannot deter all the people they would hope to at the border. As is evident from the migrant mobilizations in Eleonas, Ritsona, Skaramagas and the Asylum Service in Katehaki, struggles did not cease in the pandemic. For example, migrants refused the food distributed by the army in Moria-2, they resisted the more than 10,000 evictions by IOM, other NGOs and the Greek State. They resisted the war waged against them in all kinds of ways. In some cases, such as the Domino’s pizza delivery struggle, locals and migrants fought together.
Freedom of Movement and Health Care for Locals and Migrants
Shut down Concentration Camps
Housing in the urban fabric for everyone
Equal employment, education, social and political rights